Aşağıda fotoğrafını gördüğünüz ufak cihaz beyin görüntülemenin yeni mucizelerinden biri olabilir. ABD’nin çeşitli üniversitelerdeki bilim insanları tarafından geliştirilen ve kısaca VIPS adı verilen cihaz sayesinde acil serviste bir hastanın inme (felç, stroke) geçirip geçirmediği devasa tomografi makinelerine gerek kalmadan ve çok hızlı bir şekilde teşhis edilebilir.
VIPS İngilizce bir kısaltma: The volumetric impedance phase shift spectroscopy. Beyne iki taraftan radyo dalgaları gönderen cihaz özel bir spektroskopi yöntemiyle beynin iki yarı küresindeki aktiviteyi karşılaştırarak bir tarafta aktivite bozukluğu olup olmadığını teşhis edebiliyor. Bu hem zamandan hem de paradan tasarruf demek. Zira bir bilgisayarlı tomografi için hastalar tedavi için çok değerli olabilecek bir zamanı tomografi sırasında bekleyerek geçirmek zorunda kalıyor, hem de bir tomografi işlemi Avrupa’da yaklaşık 200 € maliyete neden oluyor. Ayrıca tomografi sırasında hastanın hareketsiz durması gerektiğinden bazı hastalar ilaçlarla uyutulmak ya da sakinleştirilmek zorunda kalıyor ki bu durum tomografi tekniğinin önemli sınırlılıklarından biri.
İlk araştırmaya göre cihazın inmeleri teşhis etmedeki başarı oranı %90’ların üzerinde. Makalenin yazarlarının da belirttiği üzere cihazın daha fazla hasta üzerinde denenmemesi ve başarısını kanıtlaması gerekiyor. Bunu başarırsa VIPS önümüzdeki yıllarda acil servislerin ve nörologların vazgeçilmez bir yardımcısı olacak. Bekleyip göreceğiz.
***
Anasayfamızdan daha fazla sinirbilim yazısına ulaşabilir, podcast ve videolarımıza erişebilirsiniz.
***
Makale BMJ – Journal of Neurointerventional Surgery
Görsel Makaleden alındı.
