“Magic mushroom” denilen sihirli mantarların şöhretini çoğumuz duymuşuzdur.
Sihirli mantarların bu isimle anılmalarının sebebi içlerinde bulunan “psilosibin” maddesi nedeniyle tüketildiklerinde halüsinasyonlara sebep olmaları. Bu mantarları yiyen insanlar bir süre sonra gerçeklik algılarının değiştiğini fark ediyor, özellikle görsel sanrılar tecrübe ediyorlar.
Sihirli mantarların sihrinin nereden geldiği şimdiye kadar yanıtı bilinmeyen bir soruydu. Neden bir mantar türü “tüketildiğinde insanlara eğlence sağlayan bir yiyecek” haline gelecek şekilde evrimleşsin ki? Sorunun yanıtı kısmen bulunmuş gibi görünüyor.
Evolution Letters dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmaya göre sihirli mantarların sihirli hale gelmelerinin amacı gerçekten de insanlara keyif vermek değil, kendilerini korumaktı. Sihirli ve sihirli olmayan mantarların genlerini analiz eden bilim insanları bu iki farklı grup arasındaki genetik farklılıkları inceleyerek öncelikle sihirli mantarların sihirlerinin kaynağını ortaya çıkardılar. Bilim insanları psilosibin üretimini sağlayan bu genlere sahip mantarların yaşadıkları bölgeleri incelediklerindeyse bu bölgelerde yaşayan mantarların yaşam alanı için yoğun bir şekilde “böceklerle rekabet halinde olduklarını” gördüler. Devamında yaptıkları deneylerde ise bu mantarlardan yiyen böceklerin iştahlarının azaldığını ve çoğunun bulundukları ortamı terk ettiği gözlemlendi.
Bu çalışmanın sonuçlarına göre sihirli mantarların sihirlerinin asıl amacı kendileriyle aynı bölgede yaşamak için savaşan böcekleri yaşam alanlarından uzaklaştırmaktı, binlerce yıl sonra insanlar tarafından keşfedilmelerine ve tüketilmelerine sebep olan halüsinojenik etkileri yalnızca bir yan etkiydi.
Sihirli mantarlar son zamanlarda tıbbi araştırmalarda da yoğun bir biçimde deneniyor, bu mantarların doğru doz ve kullanım şekliyle depresyon ve travma sonrası stres bozukluğu gibi psikiyatrik hastalıklarda tedavi edici olabilecekleri düşünülüyor. Bu nedenle sihirli mantarlar üzerine yakın zamanda pek çok yeni çalışma yapılacak gibi görünüyor. Ancak belirtilen yararlı etkiler henüz araştırılma aşamasında, öte yandan bu mantarların uygun olmayan dozlarda kullanımlarının hayatı tehdit edebilecek etkileri olduğu açık.
***
Anasayfamızdan daha fazla sinirbilim yazısına ulaşabilir, podcast ve videolarımıza erişebilirsiniz.
***
Kaynaklar ve ileri okuma:
Makale Evolution Letters
Haber Discover Magazine
NöroBlog Kör bir insan LSD alırsa ne olur?
Görsel Freepik.com
