Annelerimizin haklı olduğu ortaya çıktı: Suçluluk güçlü bir motivasyon kaynağıdır.
Chicago Booth School of Business’in yeni araştırması, kimin güvenilir kimin güvenilmez olduğunu doğru tahmin edebilmek için en önemli faktörlerden birinin suçlu hissetme eğilimi olduğunu ortaya koyuyor.
Dürüstlük hakkında var olan çalışmalar insanları neyin daha fazla neyin daha az güvenilir yaptığı konusuna orantısız olarak odaklanmıştır ve büyük oranda neyin insanları daha az ya da daha çok güvenilir kıldığı sorusunu görmezden gelmiştir.
Journal of Personality and Social Psychology dergisindeki “Güvenilir niyetlerin ve davranışların tahmin edilmesi” adlı çalışmada Chicago Booth Üniversitesi’nden Dr. Emma Levine, Pennsylvania Üniversitesi’nden T. Bradford Bitterly ve Maurice Schweitzer ile Wharton Okulu ve Carnegie Mellon Üniversitesi Tepper İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Taya Cohen güvenilir niyet ve davranış gibi kişisel özelliklerinin nasıl öngörüleceğini tanımlıyor. Araştırmacılar ayrıca kimlere güven duymamız gerektiğine karar verme konusunda pratik tavsiyeler sunuyorlar.
Suçluluk eğilimi suçluluktan farklıdır. Suçluluk, hatalı bir davranışın devamında düzeltici bir davranışa yol açarken, aksine suçluluk eğilimi kabahatli davranışlara karşı olan suçluluk beklentisini yansıtır ve insanların daha ilk etapta kabahatli hareketler sergilemekten kaçınmasına neden olur. Suçlu hissetmeye meyli yüksek olan insanlar, herhangi bir emanet aldıklarında daha fazla sorumluluk duygusu taşırlar ve insanların onlara olan güvenlerinden kendi çıkarları için faydalanmazlar.
6 çalışmalık bir seride, araştırmacılar güvenilir davranış ve niyetleri ölçmek için ekonomi temelli oyunlar ve anketler hazırladılar. “Suçlu hissetme eğilimi” özelliği yüksek katılımcılar, bu kişilik özelliğinde düşük puan alan bireylere kıyasla diğer katılımcılarla paralarını daha yüksek oranda paylaştılar.
Araştırmacılar “Doğruluk ve dürüstlük, etkili bir iletişim ve organizasyon için hayati önem taşır” diyor. “Bireyler ve kurumlar yanlış kişiye ya da kuruma güvendiklerinde bunun bedeli onlar için ağır oluyor. Ama insanlar güvenilir bireylerle ilişki kurarak bu bedeli azaltabilirler. Çalışmamızın bulguları, güvenilirlik konusundaki anlayışımızı derinleştirerek dürüstlük konusunda var olan literatür kaynaklarını artırıyor. Kime güveneceğinize karar verirken, “suçluluk eğilimi” kavramı aklınızın bir kenarında bulunsun, ona güvenin.”
İnsanların birbirine güven duymasına sebep olan şeylerin araştırılmasına odaklanan çalışmaların aksine, bu çalışma kimlerin ”güvenilmeye değer” olduğu konusunda öngörüler sunarak fark yaratıyor.’
Levine ”Çalışmamızın sonucuna göre çalışanlarınızın güvenilir olmasını istiyorsanız, onların yaptıkları işlerden sorumluluk duyduğundan ve hatalı davranışlarında suçluluk duygusu hissettiklerinden emin olun” diyor.
Çeviren: Oğuzhan Acet
Yazı ilk olarak 20 Temmuz 2018 tarihinde Neuroscience News internet sitesinde yayınlanmış ve NöroBlog ekibi tarafından kısaltılarak Türkçeleştirilmiştir.
Kaynaklar ve ileri okuma:
Haber Neuroscience News
Orijinal Makale Journal of Personality and Social Psychology
Kapak Görseli Freepik.com
***
Anasayfamızdan daha fazla sinirbilim yazısına ulaşabilir, podcast ve videolarımıza erişebilirsiniz.
