Kadın ve erkek beyinlerini farklılaştıran etkenlerden biri hormonlardır. Kadınlarda östrojen, erkeklerde ise testesteron beynimizin ve dolayısıyla davranışlarımız üzerine en çok etkili olduğu düşünülen iki hormon.
Popüler kültürde “erkeklik hormonu” olarak bilinen testosteron hakkındaki iddialardan biri, erkeklerde yüksek testosteron seviyelerinin “empati yeteneğini azalttığı” ve erkekleri daha bencil davranışlara yönelttiği iddiasıdır. Uzun yıllardır kadın ve erkek davranışları arasındaki farkları açıklamak için kullanılan bu iddia yeni bir araştırmayla gündeme geldi. ABD’de yapılan ve bioRxiv’de yayınlanan yeni çalışmaya göre yüksek testosteron seviyesi erkeklerde empati yeteneğini azaltmıyor.
Bilim insanları sırasıyla 243 ve 400 denek üzerinde yaptıkları iki geniş ölçekli çalışmada yüksek testosteron seviyelerinin erkeklerin kendilerini başkalarının yerine koyma yeteneğini azaltmadığını gösterdi. Şimdiye kadar yapılan çalışmalar az denek sayılı küçük ölçekli çalışmalardı, ancak bu küçük çalışmalardan elde edilen sonuçlar yıllardır erkeklere özgü olduğu iddia edilen davranışları açıklamak için kullanılmıştı.
Parmak Oranı Miti: İşaret Parmağı/Yüzük Parmağı Oranı İle Testosteron Arasında İlişki Var Mı?
Çalışmadan çıkan bir başka ilginç sonuç ise, parmak oranı olarak bilinen ve yine erkeklerde testosteron seviyesi ile ilişkilendirilen bir oran hakkında. Parmak oranı teorisi, işaret parmağı ile yüzük parmağı uzunlukları arasındaki oranın anne karnında testosterona maruziyeti gösterdiğini iddia eder.
Buna göre yüzük parmağı işaret parmağından ne kadar uzunsa, erkek anne karnında o kadar fazla androjene maruz kalmıştır ve testosteron oranı da o denli yüksektir. İddia bu oranın yüksek olduğu (yani yüzük parmağının işaret parmağına kıyasla yeterince uzun olmadığı) erkeklerde sperm sayısının düşük olduğu ve prostat kanseri ihtimalinin artmış olduğu gibi daha uç noktalara kadar vardırılmıştır. Yeni çalışma bu değerlerin tamamına bakmasa da, parmak oranı ile testosteron seviyesi arasında herhangi bir ilişki bulunmadığını gösteriyor.
Testosteron ile empati ve parmak oranı arasındaki ilişkiyi inceleyen ilk büyük ölçekli çalışma, doğru olduğu söylenegelen iki popüler iddiayı birden yanlışlamış görünüyor.
Yazan: Onur Arpat
Düzenleyen: Eris İnal
NöroBlog’u Patreon üzerinden desteklemek için: http://patreon.com/NoroBlog
Kaynaklar ve ileri okuma:
Makale bioRxivİ
Makale Testosterone reduces functional connectivity during the ‘Reading the Mind in the Eyes’ Test
Makale Neuroendocrine basis of social recognition.
Görsel 1 Freepik.com
Görsel 2 Wikimedia Commons
Anasayfamızdan daha fazla sinirbilim yazısına ulaşabilir, podcast ve videolarımıza erişebilirsiniz.
