Asetilkolin Nedir?

Okuma Süresi < 1 Dakika
Asetilkolinin sinapstaki işlevinin şematik gösterimi (Kaynak: Wikimedia Commons)

Asetilkolin hem merkezi sinir sisteminde (beyin, omurilik) hem de çevresel sinir sisteminde görev yapan bir moleküldür.

İki sinir hücresi arasındaki sinaps adı verilen boşlukta, sinirsel uyarının bir nörondan diğerine geçmesini sağlar. Asetilkolin gibi bu geçişi sağlayan moleküllerin genel adı nörotransmiterdir. Aynı zamanda sinirden kasa uyarı geçişini de sağlar, vücudumuzun hareket etmesinde görev alan temel nörotransmiterdir.

Asetilkolin nörotransmiterinin beyinde özellikle dikkat, hafıza ve motivasyon ile ilişkili işlevlerde görev aldığı biliniyor. Vücutta asetilkolini artıran besinlerin dikkati ve hafızayı güçlendirebileceği iddia edilse de, bu konuda henüz ikna edici kanıt bulunmamaktadır.

Asetilkolin ile çalışan nöronlar asetilkolinerjik nöron olarak isimlendirilir. Bir sinapsta sinirden sinire ya da sinirden kasa uyarı geçişi tamamlandığında asetilkolinesteraz isimli bir enzim tarafından yıkılarak sinapstan uzaklaştırılır. Bir kimyasal silah olan sarin gazı asetilkolinesterazın çalışmasını bozarak kasların felç olmasına ve nihayetinde ölüme sebep olur.

Nikotinin bağımlık yapıcı etkileri de beyindeki nikotinik asetilkolin reseptörleri üzerinden gerçekleşir.

İngilizce: Acetylcholine

Kavramla ilişkili NöroBlog yazıları: