Bazal ganglia, beynin orta bölümünün derinliklerinde yer alan beyin bölgesidir. Bu bölge istemli hareketlerin kontrolü, öğrenme, göz hareketleri, duygu ve bilişsel fonksiyonlar gibi pek çok beyin fonksiyonunda önemli görevler üstlenir. Beynin diğer bölgeleriyle (serebral korteks, talamus, beyin sapı vs.) yoğun sinir bağlantıları vardır.
Bazal ganglia striatum, globus pallidus, ventral pallidum, substantia nigra ve subtalamik çekirdek isimli yapılardan oluşur. Bu yapılardan striatum, ön striatum ve arka striatum olarak iki kısımdan oluşur. Ön striatumda nükleus akkumbens ve olfaktör tüberkül, arka striatumda ise kaudat nükleus ve putamen bulunur.
Bunlardan nükleus akkumbens “keyif merkezi” olarak bilinir ve beynin ödül mekanizmasında önemli bir role sahiptir.
Tüm bu yapılar hareketlerin ve bilişsel yetilerin düzenlenmesini kolaylaştıcı çeşitli görevler üstlenir. Bazal gangliada oluşan bozukluklarda çeşitli hastalıklar gözlenir. Örneğin Parkinson hastalığı substantia nigrada, Huntington hastalığı striatumda oluşan bozukluklara bağlıdır. Tik bozukluğu, Tourette sendromu, distoni ve hemiballismus gibi başka hareket bozukluğu hastalıkları da bu bölgede oluşan sorunlara bağlı hastalıklardır.
İngilizce: Basal ganglia
Kavramla ilgili Nöroblog yazıları:
